10 เรื่องจริงเกี่ยวกับปลวก ตัวร้ายในบ้านที่ต้องกำจัด!!

ปลวก หนึ่งในแมลงตัวร้ายที่กวนใจหลายๆ บ้าน และทำลายได้ยากที่สุด แต่ก่อนที่จะไปกำจัดปลวกนั้น มาดู 10 ข้อเท็จจริงที่คุณอาจรู้ หรือไม่รู้เกี่ยวกับปลวก รวมไปถึงหากใครที่คิดจะกำจัดปลวกด้วยตัวเอง  เมื่ออ่านจบ อาจจะต้องกลับไปคิดใหม่ก็ได้

ปลวกที่เราเห็นๆ กันอยู่นั้นมีด้วยกันอยู่หลายชนิด แต่สามารถแบ่งเป็นเป็นกลุ่มใหญ่ๆ ได้ดังนี้

• ปลวกงาน หรือกรรมกร มีหน้าที่หลัก คือ หาอาหาร สร้างอุโมงค์ ป้อนอาหาร
• ปลวกทหาร หัวใหญ่กว่าปลวกงาน สีเข้ม กรามใหญ่ คอยปกป้องรังจากศัตรู
• ปลวกวรรณะสืบพันธุ์ มีหน้าที่สืบพันธุ์โดยเฉพาะ โดยจะแบ่งกลุ่มย่อยลงไปอีก คือ ปลวกสืบพันธุ์สำรอง จะถูกควบคุมโดนวรรณะสืบพันธุ์ สามารถแทนที่ตัวราชา และราชินีปลวกได้ ในกรณีที่ประสิทธิภาพในการวางไข่ลดน้อยลง หรือตัวใดตัวนึงตายไป

1. ปลวกเป็นศัตรูสำคัญต่อเศรษฐกิจของประเทศไทย ทั้งที่เกิดจากทางตรงและทางอ้อม สร้างความเสียหายอาคารบ้านเรือน สิ่งก่อสร้าง พืชสวนและพืชไร่ต่างๆ โดยปัจจุบันในประเทศไทยมีปลวกมากกว่า 90 ชนิด และทั่วโลกอีกประมาณ 2,000 ชนิด แต่ละชนิดมีความเป็นอยู่และความต้องการอาหารที่แตกต่างกัน

2. สืบเชื้อสายมาจากแมลงสาบ อยู่คู่โลกนับร้อยปี ปลวกเป็นแมลงชนิดหนึ่งที่มีชีวิตยืนยาวคู่โลกมานานนับร้อยปี ตั้งแต่ 130 ล้านปีที่แล้วจนถึงปัจจุบัน โดยมีบรรพบุรุษแมลงที่สืบเชื้อสายเดียวกันกับแมลงสาบ จากหลักฐานฟอสซิลสามารถระบุว่า ปลวกรุ่นแรกๆ นั้นมีชีวิตอยู่ตั้งแต่ในยุคครีเทเชียส ซึ่งเป็นช่วงเวลาเดียวกันกับที่ไดโนเสาร์ยังมีชีวิตอยู่ ถือได้ว่าเป็นแมลงที่อึด ถึก ทน ที่สุดชนิดหนึ่งในบรรดาแมลงทั้งหมด

3. ผู้ร้ายตัวจริงของบ้านคือปลวกใต้ดิน ปลวกใต้ดินถือเป็นศัตรูโครงสร้างที่ทำความเสียหายสูงสุด มากถึง 95% ของความเสียหายทั้งหมดก็ว่าได้ มีถิ่นอาศัยอยู่ใต้ดิน และใช้ชีวิตอยู่รวมกันเป็นหมู่เหล่า หรือที่เรียกว่า “แมลงสังคม” ซึ่งในรังปลวกใต้ดินจะเต็มไปด้วยประชากรปลวกมากมายนับไม่ถ้วน แบ่งแยกหน้าที่กันเป็นวรรณะต่างๆ ตามที่กล่าวไปข้างต้น

4. แมลงเม่าคือราชาและราชินีปลวก แมลงเม่าบินออกจากรังในเขตร้อนช่วงหลังฝน แต่ละคู่จะผสมพันธุ์กันแล้วสลัดปีก จากนั้นจะเลือกหาที่ที่เหมาะสมเพื่อสร้างรังใหม่ ซึ่งแมลงเม่าคู่นี้คือ ราชาและราชินีปลวกของรังนั้นๆ ที่แต่ละรังจะมีเพียง 1 คู่ เท่านั้น และภายใน 2 –3 วัน จะเริ่มวางไข่ ในระยะเริ่มต้นจะออกไข่เพียงไม่กี่ฟอง แต่จะเพิ่มปริมาณขึ้นเรื่อยๆ ตลอดอายุขัยของมัน โดยไข่จะฟักตัวอ่อนภายใน 30 – 50 วันไข่ที่ฟักออกมาจะเป็น “ปลวกงาน”  และมีจำนวนมากกว่าปลวกชนิดอื่นๆ ทั้งหมด ปลวกที่มีอายุยืนยาวอาจมีไข่มากกว่า 30,000 ฟองต่อวัน และราชากับราชินีปลวกจะมีอายุยืนยาว

5. ปลวกรุ่นลูก ติดปีกบินได้ ปลวกรุ่นลูกที่เกิดมาเพื่อมีหน้าที่สืบพันธุ์โดยเฉพาะจะมีหน้าตาไม่เหมือนปลวกทั่วๆ ไป ลักษณะชัดเจนที่สังเกตได้คือปลวกชนิดนี้จะสามารถติดปีกบินได้ ซึ่งจริงๆ แล้วปลวกในวรรณะสืบพันธุ์นี้ก็คือ “แมลงเม่า” นั่นเอง โดยแมลงเม่าจะบินออกจากรังเป็นฝูงเมื่อถึงวัยโตเต็มที่หรือวัยสืบพันธุ์ เพื่อหาทำเลในการสร้างอาณาจักรใหม่ในการผลิตทายาทรุ่นต่อไป

6. ปลวกจะส่งสัญญาณให้แก่กันเมื่อเจอศัตรู หากมีแมลงอื่นๆ เข้ามารุกรานถิ่นอาศัยของเหล่าปลวก “ปลวกทหาร” จะมีการส่งสัญญาณเตือนภัย โดยพวกมันจะโขกหัวของตัวเองเข้ากับผนังของรังเพื่อสร้างเสียงและแรงสั่นสะเทือนให้แก่ปลวกตัวอื่นได้รับรู้ เมื่อสมาชิกที่อยู่ในรังรู้ตัวแล้วก็จะมีการเตรียมตัวเพื่อรับมือต่อศัตรูที่เข้ามาบุกรุก

7. ปลวกสื่อสารกันด้วยกลิ่น เนื่องจากปลวกส่วนใหญ่ไม่สามารถมองเห็นได้ ปลวกจึงมีวิวัฒนาการด้านประสาทสัมผัสเรื่องการรับกลิ่นที่ดีมาก โดยเมื่อถึงเวลาออกหาอาหาร ปลวกงานจะใช้ต่อมพิเศษที่อยู่บริเวณอกปล่อยฟีโรโมนเอาไว้ตามทางเดิน เพื่อให้ปลวกงานตัวอื่นๆ ไม่หลงเส้นทางระหว่างหาอาหารนั่นเอง ปลวกจึงสามารถเดินทางได้อย่างแม่นยำแม้มองไม่เห็น

8. ปลวกกินอุจจาระของกันและกัน ปลวกแต่ละตัวไม่สามารถย่อยอาหารเองได้ จำเป็นต้องให้สิ่งมีชีวิตอื่นเข้ามาช่วย โดยอาศัยการทำงานร่วมกับจุลินทรีย์พวกโปรโตซัวหรือแบคทีเรียที่อยู่ในลำไส้เพื่อให้ผลิตสารที่สามารถย่อยเซลลูโลส ซึ่งเป็นส่วนประกอบส่วนใหญ่ของเนื้อไม้ และย่อยลิกนินซึ่งเป็นสารที่ย่อยสลายได้ยากในสภาพแวดล้อมปกติ โดยสิ่งมีชีวิตเหล่านี้ก็มาจากอุจจาระของปลวกตัวอื่น ๆ ดังนั้นก่อนที่จะกัดกินเนื้อไม้ ปลวกจึงจำเป็นต้องบริโภคอุจจาระของกันและกันเป็นอาหารอย่างสม่ำเสมอ จึงจะสามารถย่อยเซลลูโลสได้

9. ปลวกขึ้นบ้านปูนได้ บ้านปูนแม้ว่าจะทำมาจากส่วนผสมที่เป็นกรวด หิน ดิน ทราย ที่ซึ่งไม่ใช่อาหารโดยธรรมชาติของเหล่าปลวกที่กินไม้ต่างๆ แต่ก็สามารถใช้เป็นเส้นทางขึ้นบ้านเพื่อมาทำลายส่วนอื่นของบ้านได้ เนื่องจากเมื่อสร้างบ้านจะมีการตอกเสาเข็มลงดิน เมื่อเวลาผ่านไปหากเสาเข็มเกิดอาการร้าว แตก เป็นรอยแยก ปลวกก็สามารถเดินตามรอยแยกนั้นขึ้นบนบ้าน และจะเข้ามากัดแทะส่วนต่างๆ ของบ้านซึ่งเป็นอาหารของพวกมัน เช่น วงกบประตู, หน้าต่าง, เฟอร์นิเจอร์ และอื่นๆ ที่ทำจากไม้

10. กำจัดไม่ถูกวิธี มีแต่ลุกลาม เพราะในประเทศไทยปลวกส่วนใหญ่จะเป็นปลวกใต้ดิน โดยรังที่ขึ้นมาตามบ้านเรามักจะเป็นรังย่อยๆ ดังนั้นสารที่มีฤทธิ์กำจัดและขับไล่จะฆ่าได้แค่ตัวที่ฉีดโดน ส่วนปลวกที่เหลือจะหนีไปทำลายส่วนอื่นของบ้านต่อ อีกทั้งยังย้ายรังหนีไปส่วนอื่นของบ้านด้วย  ทำให้นอกจากบ้านไม่หายขาดจากปลวกแล้ว ยังลุกลามไปยังส่วนอื่นจนถึงขนาดทำลายโครงสร้างของบ้านได้เร็วขึ้นกว่าเดิม  ดังนั้นวิธีที่ดีที่สุดวิธีหนึ่งคือการใช้เหยื่อกำจัดปลวก เพราะเป็นวิธีที่ทำให้ปลวกตายโดยไม่รู้ตัว โดยเมื่อปลวกสัมผัสสารชนิดนี้ ปลวกจะส่งต่อพิษแก่ตัวอื่นและราชินีปลวกในรังจนตายโดยไม่รู้ตัว ทำให้สามารถกำจัดปลวกยกรังได้ โดยกระบวนการใช้ให้ได้ผล จะนิยมใช้บริการบริษัทกำจัดปลวกที่มีความเชี่ยวชาญและสามารถทำได้เป็นบริเวณกว้าง ครอบคลุมทั้งตัวบ้าน